Hippocrates zei het al 25 eeuwen geleden: ‘Alle gezondheidsverstoringen ontstaan in de ingewanden.’

Hersen en darmen in dialoog

Sedert de millenniumwissel dringt dit principe (opnieuw) door in de geneeskunde en nu zelfs in de psychologie.
Uit dierproeven blijkt immers dat onze hersenen en darmen continu in dialoog zijn. Daardoor wordt niet alleen de kwaliteit van gedachten en gevoelens bepaald. Ook ons gedrag hangt af van de signalerende communicatie. In dierproeven ging het daarbij over stressreacties zoals angst en agressiviteit.

Bij het steeds toenemend inzicht in de darm als tweede brein gaat het meestal over de ‘flora’: de rol van de honderden soorten darmbacteriën waarvan er goede en slechte blijken te zijn. Maar de natuur maakt het nog ingewikkelder: een intact darmslijmvlies beschikt over intelligente sensoren die aangeven wat nodig is en wat schadelijk. Die bepalen dus wat opgenomen wordt en wat geëlimineerd.

In de geneeskunde en psychiatrie zijn innoverende studies gestart over darm- en breinherstel, bijv. bij depressie en Parkinson en men denkt uiteraard ook aan preventie van Alzheimer.

En deze theoretische ontwikkelingen leiden ook al tot dagelijkse toepassingen:

wanneer onze darmkwaliteit in het gedrang komt bv door inname van antibiotica of door een reisdiarree
als langdurige stress leidt tot angst, prikkelbaarheid of slaapstoornissen
bij mentale disfuncties zoals aandacht-of geheugenproblemen.
De recente informatie levert dus een overvloed aan ‘voedsel’ om eens aan tafel te schuiven voor een ‘lichtverteerbare brainstorming’ over theorie en praktijk van ‘de darm als tweede brein’.

Meer over Hugo Stuer

Hugo, geboren in de oorlog, is plattelandsarts. Hij is actief als plattelandsarts en was staflid van UA.
Hij is auteur van

• Denk eens niet aan roze olifanten: humor in de geneeskunde
• Het engelendozijn: humor in de luwte van het leven
• Medeauteur van: Lachen is Gezond (Garant) en Humor en ouderen (Kluwer)