Slow mail

Enkele jaren geleden in 2009 verscheen in Knack-magazine de column Slow mail, van nu naar straks van Dorian van Bremt. Hierin schreef hij een pleidooi voor trage post. Brieven die je schrijft en die pas over 20 of 50 jaar aankomen. ‘Ontroerend erfgoed ter bevordering van en bescherming van discretie en intimiteit, in traagheid, in schoonheid en in wijsheid.’

Dit pleidooi inspireerde Dirk Sturtewagen, coördinator van Waerbeke, de sociaal-culturele beweging voor stilte en rust in Vlaanderen en Brussel. En enkele jaren later, in 2012, werd Slow Mail -Trage Post een feit in samenwerking met een hele rits aan organisaties: Vlaams-Nederlands Huis deBuren, LOCUS, FARO, Trage Wegen, Creatief Schrijven en Vormingpluscentra met de steun van tal van steden, gemeenten en andere organisaties in Vlaanderen en Brussel.

Alle burgers werden uitgenodigd om te communiceren met de toekomst in de vorm van Trage Post. Een brief naar wie je wil, over wat je ter harte gaat. De brief bereikt de bestemmeling pas in 2030. Een boreling van toen, zal dan 18 jaar zijn en officieel volwassen.

Vormingplus Kempen verkent, samen met veel partnerorganisaties, al ruim 8 jaar het thema stilte, rust en ruimte in deze streek. Waerbeke is vanaf het begin onze mentor en coach. Het was dan ook vanzelfsprekend dat we meewerkten aan Trage Post. Ook ik was enthousiast. Ik ben immers iemand die mailt alsof ze brieven schrijft.

De eerste trage brieven in Vlaanderen werden vorig jaar geschreven in de Kempen. We begonnen met een trage start tijdens het Sidewaysfestival van vzw Trage Wegen. Van West-Vlaanderen tot in Limburg wandelden een maand lang kunstenaars langs kleine en stille paden. De karavaan deed ook de Kempen aan. De ideale gelegenheid voor ons om twee wandel – en schrijfworkshops te organiseren. Eentje in Kasterlee en eentje in Turnhout. We nodigden zorgvuldig onze kandidaat-schrijvers uit. Mensen van wie we dachten dat ze wel af en toe in de pen kruipen of daar nog zin in hebben. Het werden bijzonder geslaagde dagen, met een wandeling in stilte, filosoferen en het schrijven van de brief. Daniel Billiet,dichter, auteurénook werkzaam bij vzw Creatief Schrijven, zorgde voor de nodige begeleiding.

We vroegen aan enkele auteurs uit de Kempen om een open trage brief te schrijven. Achilles Cools, schrijver, dichter en beeldend kunstenaar uit de Kempen én Chika Unigwe, de Belgische schrijfster van Nigeriaanse afkomst, deden mee. Alle brieven gingen mee met de wandelkaravaan en op het einde van de tocht in Zutendaal werden ze overhandigd aan Waerbeke.

Hiermee werd de eerste toon gezet.

De eigenlijke campagne

Die startte begin 2013. Naar aanleiding van de nieuwe schepencolleges nodigden we burgemeesters uit om een trage brief te schrijven naar hun opvolger in 2030. Ward Kennes, burgemeester van Kasterlee, werd peter van de campagne. Zijn peterschap had resultaat. De Kempense burgemeestercampagne werd meteen een voorbeeld voor Vlaanderen. Hij vertelt u zo dadelijk meer hierover.

Een ander ijkpunt in de campagne was de erfgoeddag op 21 april, met als thema ‘Stop de tijd!’. We werkten samen met de drie erfgoedcellen in de Kempen. Burgemeesters posten die dag hun brief en gaven hiermee een voorbeeld aan hun inwoners. In heel wat gemeentelijke infobladen verscheen promotie en er werden wandel- en schrijfworkshops georganiseerd, waaronder ook in de gevangenissen van Turnhout en Wortel.

Wie zijn deze brievenschrijvers en naar wie schreven ze?

Joke Schauvliege, Vlaams minister van cultuur en natuur, schreef op uitnodiging van Waerbeke, een open brief aan de culturele sector in 2030. Zij is waarschijnlijk de meest prominente onder de briefschrijvers in Vlaanderen.

Vele vaders en moeders kropen in de pen voor hun kinderen. Grootouders schreven naar de kleinkinderen. Meters en peters sturen deze keer een nieuwjaarsbrief naar hun petekind. Kinderen willen hun broer of zus met een brief verrassen over 18 jaar. En verschillende ongeboren baby’s kunnen nu al rekenen op een brief in 2030.

Ja, en ook ik ben een trage briefschrijver. Een hele trage. Ik beken. Mijn eerste schreef ik vorig jaar in september. De tweede is pas deze week afgeraakt. Ik ben niet de enige.

En de inhoud van de trage brieven? Die blijft, met uitzondering van de ‘open brieven’ die je op de website kan lezen, geheim.